ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΓΓΕΙΟΓΡΑΦΙΑ
Αρχαϊκή Αγγειογραφία, Ερυθρόμορφη

Ζωγράφος του Βρύγου, Λύτρα Έκτορος


 

Σκύφος τύπου Α, ύψος 25 εκ., διάμ. 31,6 εκ., 485 π.Χ., Βιέννη, Kunsthistorisches Museum VI 3710

 

Ζωγράφος του Βρύγου

 

Στην α' πλευρά του αγγείου εικονίζονται τα Λύτρα Έκτορος. Ο Πρίαμος, μαζί με ακόλουθούς του φέρνει στον Αχιλλέα τα λύτρα για να πάρει τη σορό του Έκτορα.

Πίσω από τον Πρίαμο, δύο υπηρέτες, ένας νέος κι ένας γενειοφόρος, μεταφέρουν υδρίες, φιάλη και ποδονιπτήρα. Ακολουθούν δύο σκλάβες με κιβώτια, που προφανώς θα περιέχουν υφαντά. Κρέμονται τα όπλα του Αχιλλέα, αυτά που κατασκεύασε ο Ήφαιστος, το κράνος και μια ασπίδα, με γοργόνειο. Στην αρχή της μικρής πομπής βρίσκεται ο Πρίαμος. Τα λευκά του γένια και τα αραιά και λευκά του μαλλιά, που τα συγκρατεί μια ταινία, αφήνοντας μια παρωτίδα (μικρή κοτσίδα) φανερώνουν την ηλικία του. Φοράει χιτώνα, ιμάτιο και υποδήματα. Με το δεξί χέρι κρατάει ράβδο. Οι δύο πρώτοι της πομπής φορούν μόνο ιμάτιο, ενώ οι σκλάβες χιτώνα και ιμάτιο.

Μπροστά στον Πρίαμο βρίσκεται η κλίνη πάνω στην οποία είναι ξαπλωμένος ο Αχιλλέας. Το αριστερό του πόδι διπλώνει κάτω από το δεξί που είναι απλωμένο. Φοράει ιμάτιο και τα καλοχτενισμένα και περιποιημένα μαλλιά του τα συγκρατεί μια φαρδιά κορδέλα. Ακουμπώντας τον αριστερό του αγκώνα σε δύο μαξιλάρια και κρατώντας στο δεξί του χέρι ένα μαχαίρι, με το οποίο παίρνει τα κρέατα από τις φιάλες που βρίσκονται μπροστά σε τραπεζάκι, στρέφει προς το μικρό και γυμνό οινοχόο, για να του παραγγείλει κρύο κρασί, όπως συμπεραίνουμε από την αρύταινα και τον ηθμό που κρατάει στο χέρι του. Ο Αχιλλέας προφανώς δεν έχει αντιληφτεί την παρουσία του Πρίαμου, όπως άλλωστε αναφέρει και η ομηρική Ιλιάδα. Κάτω από την κλίνη του Αχιλλέα βρίσκεται το άψυχο κορμί του Έκτορα. Διακρίνεται η πληγή στο στήθος του, ενώ στα χέρια του υπάρχουν ακόμη τα δεσμά.

Αν και νεανικό έργο του Βρύγου, εντούτοις είναι ένα από τα καλύτερά του. Είναι απαράμιλλη η ευγένεια των μορφών και η σύγκρουση των συναισθημάτων που προκαλεί. Ο νεκρός Έκτορας, ο σεβάσμιος Πρίαμος, ο νέος Αχιλλέας, ο μικρός οινοχόος, οι υδροφόροι, όλοι είναι μορφές μοναδικές.

Η β' όψη...

 

Ζωγράφος του Βρύγου

 

Ζωγράφος του Βρύγου

 

Η β' όψη του αγγείου παριστάνει συζήτηση αρχηγών. Τρεις όρθιοι γενειοφόροι συζητούν με άλλους τρεις καθιστούς, σχηματίζοντας ζευγάρια, σε κάποιο κλειστό χώρο, όπως φαίνεται από τα όπλα που βρίσκονται κρεμασμένα γύρω. Έξυπνη η διάταξη των μορφών με τους δύο όρθιους, να βρίσκονται δίπλα δίπλα και να συζητούν με τους άλλους δύο καθιστούς, αποφεύγοντας τη μονοτονία όρθιος - καθιστός. Δύο από αυτούς έχουν ριγμένο στην πλάτη πέτασο. Ένας φοράει εμβάδες (μπότες), ενώ δύο φορούν χαμηλά παπούτσια (κρηπίδες ;). Στον τοίχο κρέμονται δύο ασπίδες, δύο ξίφη κι ένα κράνος. Κάτω από τον κλισμό (κάθισμα) του ενός έχει ξαπλώσει ένας σκύλος.

Η συζήτηση μεταξύ τους δείχνει πως είναι σημαντική. Προφανώς είναι Αχαιοί ηγεμόνες και συζητούν κάτι που να σχετίζεται με την παράσταση της α' όψης του αγγείου.

 

Ζωγράφος του Βρύγου

 

Πηγές: Classical Art Research Centre and the Beazley Archive δεσμός, Perseus δεσμός, Βιέννη, Kunsthistorisches Museum δεσμός