ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ - ΑΡΧΑΪΚΗ ΠΛΑΣΤΙΚΗ

Από το 570 π.Χ. ως το 530 π.Χ., Το σύνταγμα του Γενέλεω


a d p


 

 

Το σύνταγμα του Γενέλεω, μήκος βάσης 6,08 μ., περίπου 560 π.Χ., Σάμος, Ηραίο Σάμου, Βερολίνο, Antikenmuseen SK 1739

 

Το σύνταγμα το έφτιαξε ο Γενέλεως και το αφιέρωσε στο Ηραίο της Σάμου.

Περιλαμβάνει μια καθιστή μορφή, τη Φιλεία, ένα νέο ντυμένο άντρα, τρεις όρθιες γυναίκες, (της πρώτης είναι άγνωστο το όνομα) τη Φιλίππη και την Ορνίθη. Στο τέλος ο αναθέτης είναι μισοξαπλωμένος.

 

Αρχαϊκή πλαστική 570-530 Σύνταγμα Γενέλεω

 

Αρχαϊκή πλαστική 570-530 Σύνταγμα Γενέλεω

 

Αρχαϊκή πλαστική 570-530 Σύνταγμα Γενέλεω 2

 

Η Ορνίθη και η Φιλίππη

Από το σύνταγμα αξιοπρόσεκτες είναι οι όρθιες μορφές με τυπικό κράτημα του χιτώνα με το ένα χέρι.

Τα μαλλιά της Ορνίθης (αριστερά) (στο Βερολίνο) πέφτουν συμμετρικά στους ώμους, ενώ της Φιλίππης στην πλάτη. Αντίθετα η καθιστή μορφή είναι περισσότερο άκαμπτη.

 

Αρχαϊκή πλαστική 570-530 Σύνταγμα Γενέλεω Αρχαϊκή πλαστική 570-530 Σύνταγμα Γενέλεω

 

Στο βιβλίο «Η Αρχαία Ελληνική Τέχνη και η Ακτινοβολία της» των Μανόλη Βουτυρά & Αλεξάνδρας Γουλάκη-Βουτυρά, διαβάζουμε:

 

Το ανάθημα είναι λίγο μεταγενέστερο από εκείνα του Χηραμύη (560-550 π.Χ.) και έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, επειδή εικονίζει τα μέλη μιας οικογένειας που αποτελείται από τον πατέρα, τη μητέρα, τρεις κόρες και έναν νεαρό γιο. Τα αγάλματα ήταν τοποθετημένα επάνω σε μια μακρόστενη βάση· στις δύο άκρες βρίσκονται ο πατέρας και η μητέρα. Ο πατέρας στα δεξιά (ως προς τον θεατή), παχύς και επιβλητικός, όπως ταιριάζει σε έναν πλούσιο άρχοντα, φοράει μακρύ χιτώνα και ιμάτιο· είναι ξαπλωμένος σε κλίνη και ανασηκώνει το κορμί του ακουμπώντας στο μαξιλάρι με τον αριστερό αγκώνα, ενώ στο χέρι κρατάει ένα πουλί. Η στάση είναι χαρακτηριστική για άνδρα της ανώτερης τάξης που συμμετέχει σε συμπόσιο. Η μητέρα και κυρία του σπιτιού κάθεται μεγαλόπρεπα στο πολυτελές κάθισμά της (έναν θρόνο) με υποπόδιο κάτω από τα πόδια. Ανάμεσα στους γονείς στέκονται τα παιδιά: τρεις κόρες και ένας γιος. Τέσσερις από τις έξι συνολικά μορφές (ο πατέρας, η μητέρα και δύο από τις κόρες, η μία από τις οποίες βρίσκεται σήμερα στο Βερολίνο) σώζονται σχετικά καλά: λείπουν μόνο τα κεφάλια τους, και στην περίπτωση της μητέρας το επάνω μέρος του κορμού. Από την τρίτη κόρη έχουμε μόνο λίγα θραύσματα και από τον νεαρό γιο (που εικονιζόταν μικρότερος) μόνο ένα κομμάτι από την πλίνθο με τα δάχτυλα του αριστερού ποδιού. Τα ονόματα των εικονιζόμενων προσώπων ήταν χαραγμένα στα ενδύματα τους· σώζονται εκείνα της μητέρας (που λεγόταν Φίλεια) και των δύο από τις τρεις κόρες (που λέγονταν Φιλίππη και Ορνίθη· η δεύτερη είναι στο Βερολίνο), ενώ από το όνομα του πατέρα διατηρείται μόνο το τέλος ([…]άρχης). Επάνω στο καθιστό άγαλμα της Φίλειας είναι χαραγμένη ακόμη μια επιγραφή με το όνομα του σημαντικού γλύπτη που κατασκεύασε τα αγάλματα: ἡμᾶς ἐποίησε Γενέλεως.

 

Πηγές:

«Η Αρχαία Ελληνική Τέχνη και η Ακτινοβολία της» των Μανόλη Βουτυρά & Αλεξάνδρας Γουλάκη-Βουτυρά δεσμός

Τ.Α.Π. δεσμός

Βερολίνο, Antikenmuseen δεσμός